Zestaw naprawczy - mały, ale ważny

Na stacjach serwisowych często mówi się "trzeba wymienić zestaw naprawczy". Jaki to zestaw i co się stanie, jeśli go nie wymienisz?

Czym jest zestaw naprawczy?

Zestaw naprawczy - to komplet wyrobów z plastiku, metalu i gumy, które chronią zębatkę układu kierowniczego przed wodą, piaskiem i odczynnikami. Zestawy naprawcze stosowane są przy drobnych lub częściowych naprawach, również przy wykonywaniu prac serwisowych.

W układzie kierowniczym do regeneracji wykorzystuje się następujące zestawy części zamiennych:

• przekładnie z HPS I EPS;
• przekładnie bez wspomagania;
• reduktory z HPS;
• osobne pompy wspomagania hydraulicznego.

Dostępne zestawy naprawcze

Zawartość zestawów może się różnić. Standardowy zestaw naprawczy do przekładni kierowniczej ze wspomaganiem hydraulicznym wygląda następująco:

• dwie wysokociśnieniowe uszczelniacze olejowe, które wytrzymują ciśnienie oleju;
• tuleje nośne, które trzymają wałek kierowniczy (zazwyczaj plastikowe);
• łożyska (w zestawie rozszerzonym);
• pierścienie gumowe na tuleję wału;
• pierścienie teflonowe, które ustawione są na tłoku.

Reduktor ze wspomaganiem hydraulicznym ma swój własny zestaw naprawczy:

• zestaw kul (kulek) dla ślimaka;
• uszczelniacze olejowe;
• pierścienie teflonowe;
• gumowe pierścienie;
• uszczelka

Przekładnia bez wspomagania jest prostsza - zestaw naprawczy zawiera gumowe pierścienie i tuleję nośną.

Do pompy wspomagania hydraulicznego dostępny jest oddzielny zestaw naprawczy, który zawiera:

• uszczelniacze olejowe;
• uszczelki;
• gumowe pierścienie;
• tuleję.

Wymiana zestawu zębatki kierownicy EPS jest skomplikowana, ponieważ wymaga dużego nakładu pracy przy montażu i demontażu. Jeśli wymieniasz zestaw naprawczy na EPS, przygotuj się na zamówienie dodatkowej tulei (jeśli jest np. z brązu). Nie ma domowego sposobu na wymianę zestawu naprawczego przekładni z EPS.

Co wchodzi w skład zestawu naprawczego i jak przebiega zużycie elementów

Teraz już wiadomo, dlaczego potrzebny jest zestaw naprawczy, ale do czego służą poszczególne elementy?

Uszczelniacze- gumowe części uszczelniające elementy przekładni kierowniczej. Istnieją dwa rodzaje uszczelniaczy: standardowe i wysokociśnieniowe. Te mówią same za siebie, a uszczelki wysokociśnieniowe stosuje się wszędzie tam, gdzie występuje nadmierne ciśnienie. Na przykład w siłowniku.

Uszczelniacze mogą się zużywać w następujący sposób:

• mechanicznie - od tarcia;
• chemicznie - psuć się od stałego kontaktu z olejem;
• uszczelka może się rozszczelniać ze względu na wysokie ciśnienie: jest to spowodowane źle dopasowaną pompą lub niewłaściwym zestawem naprawczym.

Tuleja nośna- jest częścią, na której opiera się zębatka i zapobiega luzowaniu się wałka przekładni. Tuleje występują w różnych materiałach - brąz (często stosowany w EPS), stal, plastik i guma.

Dlaczego tuleje ulegają uszkodzeniu:

• zużycie mechaniczne;
• nieprawidłowa naprawa.

Łożyska (łożyska kulkowe) zapewniają osiowy obrót wałka rozdzielacza. Łożysko, podobnie jak uszczelka olejowa, podlega zużyciu mechanicznemu.

Gumowe pierścienie uszczelniają połączenia przekładni. Są one odporne na zużycie chemiczne, ale nie na zużycie mechaniczne. Z czasem ulegają też zużyciu na skutek wahań temperatury.

Pierścienie teflonowe są jak pierścienie gumowe, ale są lepsze ze względu na skład polimeru - nie tylko zapewniają skuteczne uszczelnienie, ale są też odporne na wysokie temperatury. Ich piętą achillesową jest zużycie mechaniczne.

W dalszej kolejności znajdują się uszczelki. Stosuje się je w przekładni i reduktorze hydraulicznym, w pompie - innymi słowy tam, gdzie są płyny robocze i olej. Uszczelki odpowiadają za szczelność całego urządzenia. Ulegają one wpływom chemicznym i mechanicznym.

Kule są używane w układach kierowniczych do obracania wałów. Jednak ciężka eksploatacja może spowodować, że kule w przekładni będą się kruszyć lub spłaszczać. Jeśli jedna kulka się spłaszczy (albo wyjdzie), reszta też wypadnie. W tym przypadku przestaje działać reduktor, nie będzie działał układ kierowniczy. Podobnie wygląda sytuacja z kulkami w łożyskach: jeśli jedna kulka się zgniecie (spłaszczy), to wszystkie wypadają. Najwyraźniej, to jest instynkt stadny.

Jakie są objawy uszkodzonych uszczelnień (pierścienie teflonowe i gumowe, uszczelki, uszczelniacze)?

• napięta kierownica;
• stukanie lub zgrzytanie pod maską;
• wycieki oleju;
• duże zużycie oleju.

Objawy są zbyt ogólne i kierowca często nie może samodzielnie określić, które części są zużyte. Dlatego rozsądną decyzją jest odwiedzenie serwisu w celu diagnozy.

Jak wymienić zestaw naprawczy

Niektórzy zmotoryzowani próbują samodzielnie wymienić zestaw naprawczy - albo pasjonują się samodzielną naprawą w garażu, albo próbują zaoszczędzić. Jak już mówiliśmy, z EPS-em lepiej nie utrudniać sobie życia i udać się  na stację serwisu.

A teraz weźmy przekładnię z HPS. Należy zdjąć ją z samochodu, odłączyć drążki, usunąć osłony - teraz listwa jest gotowa do wymiany zestawu naprawczego.

Zaczynamy od części dotyczącej rozdzielacza:

• Zdjąć osłonę rozdzielacza i pierścień zabezpieczający;
• Wyjąć zaślepkę i nakrętkę spod rozdzielacza;
• Odkręcić nakrętkę regulacyjną, zdjąć gumowy pierścień uszczelniający, a za nim SPRAWNIE wybić boczny uchwyt;
• Ostrożnie wybić rozdzielacz, wyjąć uszczelniacz i łożysko, zobaczyć w jakim są stanie.

Teraz możemy przejść do części z zębatką:Wyjąć tuleję nośną; Naciskając od strony rozdzielacza, wycisnąć zębatkę i uszczelniacz z obudowy; Wyciągnąć zębatkę.

• Wyjąć tuleję nośną;
• Naciskając od strony rozdzielacza, wycisnąć zębatkę i uszczelniacz z obudowy;
• Wyciągnąć zębatkę.

Przed wymianą zestawu należy sprawdzić stan listwy zębatej i obudowy (również w części rozdzielacza) – one powinny być pozbawione zużycia i korozji. Teraz, uwaga, wymiana zestawu:

• Nasmaruj obudowę od wewnątrz, nasmaruj gniazdo pod nową tuleję i samą nową tuleję – to jest ważne.
• Wymiana zestawu rozdzielającego: zamontować nowe pierścienie teflonowe . Uwaga: Uszczelki teflonowe po osadzeniu lekko się rozciągają, dlatego należy je zacisnąć. Odstawić rozdzielacz na bok.
• Wcisnąć uszczelniacz olejowy dolny.
• Umieścić nowy uszczelniacz wysokociśnieniowy w obudowę przekładni.
• Włożyć listwę zębatą do obudowy, na listwę założyć drugie uszczelnienie, założyć tuleję z nowymi o-ringami. Umieścić rozdzielacz z powrotem na swoim miejscu.
• Listwa powinna być obrócona zębami w kierunku ślimaka. Nasmarować ślimak i ostrożnie wsunąć go na miejsce.
• Zamontować łożysko, uszczelniacz górny, pierścień blokujący, osłonę, w razie potrzeby zamienić na nowe.
• Zamocuj listwę przekładni i obróć go w kleszczach, aby zamontować uchwyt boczny.
• Dokręcić dolną nakrętkę.

Po wszystkich manipulacjach nie zapomnij wyregulować przekładnie.

Najważniejszą rzeczą w tego typu naprawie jest udany demontaż i ponowny montaż przekładni. Niektóre czynności wymagają specjalnych narzędzi: zaciskaczy, trzpieni, ściągaczy do uszczelniaczy i tulei. Przy montażu uszczelniaczy olejowych ważne jest, aby trzymać je prosto i nie uszkodzić, inaczej nie uszczelnią hermetycznie siłownika. Również podczas demontażu i montażu zestawu naprawczego ważne jest, aby nie porysować powierzchni listwy lub obudowy - nie zapominaj, że przekładnia ze wspomaganiem hydraulicznym musi być hermetycznie zamknięta.

W większości przypadków przekładnia nie będzie działała po prowizorycznej wymianie zestawu naprawczego w garażu. Rozczarowani kierowcy udają się do stacji serwisowej, aby wymienić zestaw naprawczy,  później kupić nową przekładnię kierowniczą.

A wynik takiej "naprawy" jest zabawny dla mechaników samochodowych, kiedy otrzymują zniszczoną przekładnię, która w końcu pękła po naprawie w garażu. Muszą poprawiać błędy domowych mistrzów w miejscach, gdzie mogliby zrobić to mniejszym kosztem.

Nie rób tego. Nie ryzykuj stanem swojej przekładni, nie oszczędzaj na swoim bezpieczeństwie. Jak mówi przysłowie, skąpy dwa razy traci.